اسپاتر جوش چیست؟

اسپاتر

Spatter نام انگلیسی جرقه های مذاب است. اسپاتر های سرد شده به شکل زائده هایی دیده می‌شوند که در سطح فلز پراکنده شده‌اند.

اسپاتر جوش از چند جهت به کار خسارت وارد می‌کند:

• با پاشش های جوشکاری، ما مقداری از متریال را از دست می‌دهیم چون مقداری از متریال از حوضچه مذاب خارج می‌شود. جوشکار های حرفه ای بخوبی متوجه می شوند که هرچه جرقه بیشتری وجود داشته باشد، سیم جوش و الکترود بیشتری مصرف می شود.

• وقتی اسپاتر به سطح کار می‌چسبد ظاهر ناخوشایندی بوجود می‌آورد. مخصوصا در قسمت‌هایی که در معرض دید هستند این پاشش ها باعث می‌شود ظاهر کار غیر حرفه‌ای نشان داده شود. البته قسمت های ماشین کاری شده، نه فقط از نظر زیبایی که از نظر استاندارد نیز تحمل این زائده ها را ندارند. اصلا قطعات ماشین کاری می شوند که صیقل و شکیل باشند. حالا کافیست این همه تلاش را چند جرقه خارج از کنترل، از بین ببرند!

• علاوه بر این اگر اسپاتر در سند بلاست پاک نشود و بعد از رنگ آمیزی به هر دلیلی کنده شود، از همان نقطه فلز دچار زنگ زدگی می‌شود چون پوشش رنگ با کنده شدن اسپاتر ها از بین می رود.
• گرچه خود اسپاتر زدائی هم شامل هزینه نفر/ساعت و ابزار می شود. جوش های طولانی، در مسیر خود میزان زیادی جرقه به جای می گذارند. از بین بردن اسپاتر ها از روی فلز، به روش سنتی با ابزار هایی مثل صفحه سنگ ساب ، برس سیمی ، قلم و کاردک هایی موسوم به اسپاتر زن، پروژه را متحمل هزینه زمانی و انسانی و استهلاک ابزار خواهد بود. ضمن اینکه اگر جرقه در جایی افتاده باشد که دسترسی نداشته باشد، عملا غیر قابل رفع خواهد بود.

• آسیب دیگری که اسپاتر جوش ایجاد می‌کند، خورندگی در آلیاژهای خاص است که به حرارت حساس‌اند، مثل استنلس استیل. با توجه به گرمایی که جرقه‌ها بوجود می‌آورند اگر به هر دلیل کربن، چربی، تینر یا مواد نفتی در محیط باشند کربن وارد ساختار استنلس استیل می‌شود. اگر کربن در این ساختار از حد خاصی بالاتر باشد، باعث فقر کروم می‌شود. کروم عنصری است که از خوردگی استنلس استیل جلوگیری می‌کند. اگر مقدارش در آلیاژ‌ کم شود، فلز از همان نقطه مستعد خوردگی می‌شود. بنابراین هر جرقه که روی استیل می چسبد نشانه خطری برای خوردگی است! (قیمت ورق استنلس استیل، ۵ تا ۱۰ برابر ورق فولاد کربنی است. ورق استیل را به این منظور برای یک تجهیز انتخاب می کنند که زنگ نزند و واکنش شیمیایی با محیط و مواد نداشته باشد. اگر قرار باشد تعدادی جرقه خاصیت استنلس را از بین ببرند، کل سرمایه گذاری در خطر می افتد!)